دانه کینوا چیست؟

دانه کینوا یکی از دانه‌های محبوب و متنوع در تغذیه انسان است که در سال‌های اخیر به دلیل خواص غذایی و سلامتی برجسته‌ای که دارد، مورد توجه قرار گرفته است. این نوشته به بررسی خصوصیات، کاربردها و فواید دانه کینوا می‌پردازد.

معرفی دانه کینوا

دانه کینوا در دسته غلات جای می گیرد که کالری کمی دارد و می‌تواند جایگزین  برنج و گندم شود. این گیاه با قدمتی در حدود ۵۰۰۰ سال، در مناطق گرمسیری مانند آمریکای جنوبی، آفریقا و آسیا کشت می‌شود. دانه کینوا به عنوان منبع غنی پروتئین، فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی شناخته شده است که در سه رنگ سفید، قرمز و مشکی در دسترس است.

خواص دانه کینوا

منبع غنی پروتئین

 دانه کینوا حاوی تمامی اسیدهای آمینه ضروری برای ساخت پروتئین‌ها در بدن است. به همین دلیل، برای افراد گیاه‌خوار، وگان و کسانی که به دنبال یک منبع پروتئین گیاهی با کیفیت هستند، انتخابی فوق‌العاده محسوب می‌شود.

منبع غنی فیبر

 دانه کینوا حاوی فیبر محلول و غیرمحلول است که به سلامتی دستگاه گوارش کمک می‌کند و که موجب جلوگیری از افت ناگهانی قند خون می‌شود. همچنین، فیبر موجود در آن موجب ایجاد احساس سیری پایدار، کمک به کاهش وزن و مدیریت آن، پیش‌گیری از فشار خون، بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت نوع دو می‌شود.

منبع غنی ویتامین‌ها و مواد معدنی

این دانه شامل ویتامین‌های گروه B، ویتامین E، آهن، فسفر، منیزیم و پتاسیم است. این مواد معدنی و ویتامین‌ها در حفظ سلامت قلب، افزایش انرژی، حفظ سلامت استخوان‌ها و پشتیبانی از عملکرد عصبی موثر هستند.

در زیر جدول ارزش غذایی ۱۰۰ گرم از دانه کینوا را مشاهده می‌کنید

کاربردهای دانه کینوا

این دانه می‌تواند به عنوان جایگزین برنج و نان در غذاها استفاده شود. آن را می‌توان در تهیه سالاد، پیتزا، غذاهای مکزیکی و غیره به کار برد. همچنین، دانه کینوا در تهیه آرد، نان، کیک و محصولات شیرینی‌پزی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. کینوا هم‌چون سایر غلات پخته می‌شود که در مقایسه با برنج که زمان پخت بین ۳۰ تا ۴۵ دقیقه نیاز دارد، کینوا تنها به ۱۵ تا ۲۰ دقیقه زمان می‌خواهد تا کاملا پخته شود.

همچنین، به دلیل حاوی پروتئین بالا و عدم حضور گلوتن، دانه گینوا یکی از مواد مورد علاقه وگان‌ها برای تهیه غذاهاست. کینوا را می‌توان در تهیه برگر گیاهی، ناگت گیاهی، کوفته گیاهی و سایر غذاهای گیاهی مورد استفاده قرار داد.

علاوه بر استفاده در تغذیه انسانی، دانه کینوا در صنایع غذایی نیز استفاده می‌شود. مثلاً، روغن گینوا از بذرهای این گیاه استخراج می‌شود که در تهیه نان‌ها و شیرینی‌ها به کار می‌رود.

برخی از تحقیقات نشان داده است که دانه کینوا خاصیت ضد التهابی، ضد اکسیدانی و ضد سرطانی دارد. برای این دلیل، عصاره و عصاره کینوا در تهیه مکمل‌های غذایی و داروها استفاده می‌شود.

ورزشکاران و کینوا

کینوا به عنوان یک منبع غذایی با ارزش بالا و خواص غذایی فراوان، می‌تواند برای ورزشکاران بسیار مفید باشد. همانطور که پیش‌تر به آن اشاره شد، گینوا حاوی مقدار قابل توجهی پروتئین است که برای ریکاوری و رشد عضلات بسیار مهم است. بنابراین، ورزشکاران می‌توانند از کینوا به عنوان یک منبع مکمل پروتئینی استفاده کنند تا به ارتقای قدرت و عملکرد ورزشی خود کمک کنند.

انرژی قابل توجه

کینوا حاوی مقدار زیادی کربوهیدرات پیچیده است که به عنوان یک منبع انرژی پایدار برای ورزشکاران عمل می‌کند. این مواد مغذی می‌توانند بهبود قدرت و استقامت ورزشی را افزایش دهند و از خستگی زودرس عضلات در حین جلسه تمرینی جلوگیری کنند.

بازسازی و بازیابی عضلانی

کینوا حاوی مقدار زیادی فیبر است که می‌تواند به عملکرد گوارشی و جذب مواد مغذی کمک کند. همچنین، ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در آن می‌توانند در فرایند بازسازی و بازیابی عضلانی پس از تمرینات سنگین بهبود بخشند و موجب افزایس سطح ایمنی به خصوص در دوره تمرینات سخت و رژیم‌های کم کالری شود. همچنین به علت آن‌که قند خون پس از مصرف این دانه، به سرعت افزایش پیدا نمی‌کند، میتواند کمک به سزایی در بازسازی ذخار قندی عضلات (گلیکوژن) کند.

با این حال، همانند هر ماده غذایی دیگری، میزان و زمان مصرف کینوا باید به توصیه و راهنمایی متخصصین تغذیه و متناسب با نیازهای ورزشکاران تنظیم شود.

منع مصرف کینوا

با توجه به نکات بالا، شاید در یک نگاه گفت که کینوا برای تمامی افراد مناسب است. اما از مضرات این دانه می‌توان به اگزالات درون آن اشاره کرد. در نتیجه، افرادی مبتلا به ناراحتی‌های کلیه‌ای هستند، نباید این دانه را به میزان زیاد در رژیم غذایی روزانه خود استفاده کنند چرا که کلیه آن‌ها سنگ اگزالاتی تولید می‌کند که می‌تواند عواقبی را در پی داشته باشد. همچنین اگزالات موجب اختلال در جذب کلسیم می‌شود که باز هم برای افرادی که کمبود کلسیم دارند و یا در افراد مسن، با دستور پزشک می‌توان این دانه را در رژیم غذایی روزانه جای داد.

نتیجه‌گیری

در نتیجه، دانه کینوا یک منبع غذایی قدرتمند با خواص و فواید بسیار متنوع است. این دانه، به عنوان یک منبع غنی از پروتئین، فیبر، ویتامین‌ها و مواد معدنی، می‌تواند بهبود سلامتی عمومی بدن و پیشگیری از بسیاری از بیماری‌ها کمک کند. مصرف این دانه به عنوان جایگزینی سالم برای برنج و نان، و همچنین استفاده در غذاها و صنایع غذایی مختلف، از کاربردهای این دانه می‌باشد. با توجه به فواید غذایی و سلامتی که این دانه ارائه می‌دهد، توصیه می‌شود آن را به رژیم غذایی خود اضافه کنید و از خواص آن بهره‌برداری کنید.